poezio.net - Poem

verkinto [voknomo]	titolo	lingvo	publikigo	identiga kodo	lasta modifo	aspekto
Manfredo Ratislavo	Dektritilio, ĉapitro 6, La rikolta festo	Esperanto		Arg-839-426	2007-12-27 11:42 Manfred	nur tiun forigu
Friedrich Wilhelm Weber	* Dreizehnlinden, Kapitel 6, Das Erntefest	Germana		Arg-838-426	2007-12-26 00:16 Manfred	nur tiun forigu

Friedrich Wilhelm Weber, Dektritilio, ĉapitro 6, La rikolta festo		Friedrich Wilhelm Weber, Dreizehnlinden, Kapitel 6, Das Erntefest

tradukita de Manfredo Ratislavo

1 Vivu la printemp’ kunflora,		1 Heil dem Lenz mit seinen Blumen,
vivu la aŭtun’ kunspika!		Heil dem Herbst mit seinen Ähren!
Kion la printemp’ promesas,		Lenz ist liebliches Verheißen,
donas la aŭtun’ amika. -¹⁾		Herbst ist freundliches Gewähren. -

2 Sur la firsto de la domo		2 Auf des Daches First versammelt,
la hirundoj kolektiĝas.		Mahnen zugbereit die Schwalben:
Oni zorgu por la vintro,		„Rüste, Wirt, dich vor dem Winter,
ĉar la foliar’ flaviĝas.		Denn das Laub beginnt zu falben.

3 Diras la hirundoj: “Gardu		3 Bleiben mußt du, wenn wir flüchten;
zorge vian domon, homo!		Sieh dich vor, es mag dir frommen,
Volas ja venontsomere		Daß wir alles wohlbehalten
loĝi ni en via domo.		Finden, wenn wir wiederkommen.

4 Gardu vian domon, mastro!		4 Hüte dich vor Trug und Tücke,
Ruzo kaj malic’ minacas,		Dunkles brau’n die dunkeln Nächte;
kiam vi en via domo		Arges droht dem Herrn des Hofes
dum la vintraj noktoj lacas.		Oft vom Freunde, oft vom Knechte.

5 Gardu vian domon ĉiam,		5 Hüte deines Hauses Giebel,
por ke konserviĝu ĉio,		Hüte deines Herdes Kohlen;
kaj atentu pri la forno!		Winterdach ist doppelt nütze;
Dankon! - Vin protektu Dio!“		Habe Dank - und Gott befohlen!“

6 Sur la kamp’ ĉe Bodinktorpo		6 Auf dem Feld zu Bodinkthorpe
ĉio estis jam falĉita,		War die Sichel längst verklungen,
kaj la resto de l’ aveno		Um den Rest der Haferwellen
per salika ŝnur’ bindita.		Ward das Weidenband geschlungen.

7 Ĝoje frotis siajn manojn		7 Isenhard, der alte Meier,
Izenhardo, la majoro.		Rieb vergnügt die braunen Hände:
Diris li: „Ni falĉis ĉion,		„Kinder, seht dort kommt der Wagen;
estas fino de l’ laboro!		Gott sei Dank, wir sind zu Ende!

8 Estas tie jam plektita		8 Seht, dort kommt der letzte Wagen:
bunta la rikoltokrono;		Aiga mit dem bunten Kranze,
nin invitas al la danco		Kord, der Fiedler, Dierk, der Pfeifer,
la muzik’ de l’ violono.		Laden uns zum Erntetanze.

9 Estu vi ne tro fervoraj,		9 Knechte, seid nich allzu eifrig,
vi servistoj! Restu spiko,		Jedes Hälmlein heimzuholen:
ke l’ ĉevalo de Votano		Laßt der Flur die letzte Garbe
trovu iom de l’ tritiko!		Für des alten Wodan Fohlen;

10 Lasu vi la lastan pomon		10 Laßt dem Baum den letzten Apfel
al Votan’, la alta dio,		Für den alten Wodan selber!
por ke en venonta jaro		Voller trägt aufs Jahr der Wipfel,
sur la arbo kresku plio.		Und der Weizen färbt sich gelber.

11 Vi ne moku pri ĉi tio,		11 Aiga, rümpfe nicht das Näschen!
filineto“, la majoro²⁾		Löblich ist der Brauch der Alten;
diris, „agu ni sur nia		Auf dem Hof zu Bodinkthorpe
korto laŭ prapatra moro!“		Soll man ihn in Ehren halten.“

12„La tributon por la birdoj		12 Aiga sprach: „Der Vogelzehent
volas doni ni volonte,		Ist es, den wir gern ertragen,
por ke ili ne akuzu		Daß uns nicht die kleinen Bettler
ĉe l’ ĉielo nin estonte,“		Vor der Himmelstür verklagen.“

13 diris la filin’. Respondis		13 Sprach der Alte: „Kleine Aiga,
ŝia patro, la majoro:		Kluge Aiga, Preis und Ehre
„Dirus mi, se mi ne estus		Deinem Vater, würd’ ich sagen,
via patro: Al li gloro!		Wenn ich nicht dein Vater wäre.

14 Diru dece vian diron,		14 Denk an deine Sprüche, Aiga,
ne forgesu ĝin, Ajgino!		Daß die Worte fein sich schicken
Ke ĝi plaĉu al la grafo,		Und der Graf und Hildegunde
ankaŭ al la graf-edzino!		Sich erfreun und Beifall nicken.

15 Sur la lasta rikolt-ĉaro		15 Vorwärts, Gerd!“ - Der Wagen knarrte,
gajaj servistinoj sidis.		Obenauf im Mägdekreise
„Ho antaŭen!“ diris tiu,		Dierk und Kord, und laut und lustig
kiu la ĉevalojn gvidis.		Klang des Stoppelliedes Weise.

16 Ĉiuj ĝojis kaj jubilis,		16 Peitschenknall und Freudenjauchzen;
ankaŭ la falĉista aro;		Munter folgten alle Schnitter,
sed kalvulo ilin sekvis,		Nur der kahle Grimbart hinkte
kiu ridis kun amaro:		Zögernd nach und lachte bitter:

17 „Grenŝtelist’, vi graf’, min nomis.		17 „Schwarzer Graf, du magst dich hüten,
Estis tio kalumnio!		Hast mich einen Dieb gescholten
Vi ne rajtis diri tion,		Um die Waben, um die Gerste:
pagos vi al mi pro tio!“		Schwarzer Graf, es wird vergolten!“

18 Staris jen sur sia korto		18 Auf dem Hof zu Bodinkthorpe
tiu grafo en ĉeesto		Stand der Graf im Ring der Gäste,
de la noblaj gastoj, kiujn		Edler Herrn und freier Bauern,
li invitis al la festo.		Die er lud zum Erntefeste:

19 Estis tiu ĉi sendita		19 Bodo, zubenannt der Milde,
kiel la reprezentanto		Hergeschickt vom Karl, dem alten
de la Franka reĝo Karlo,		Frankenkönig, um im grünen
kiel jur-administranto.		Nethegau des Rechts zu walten.

20 Bodo estis lia nomo,		20 Neidern hieß er noch der Schwarze,
alnomita la Mildulo;		Streute gleich in seine Locken
tamen kelkaj lin enviis,		Lange schon unholder Winter
nomis lin „la nigra ulo“.		Silberreif und weiße Flocken.

21 Estis ĉe li Hildegundo,		21 Eine Ros’ im wilden Walde,
la filino, elkreskinta		Lieblich ihm zur Seite blühte
roze bela kaj bonkora		Hildegund, der heimgegangnen
kiel la patrin’ mortinta.		Mutter gleich an Huld und Güte.

22 Kiel la patrin’ mortinta		22 Gleich der heimgegangnen Mutter
sur la korto ŝi ordonis,		Schaltete sie auf dem Hofe;
la helpemajn servistinojn		Emsig durch Gemach und Garten
nur malofte ŝi admonis. -		Schlüpfte Imma, ihre Zofe. -

23 Antaŭ l’ pordo de la domo,		23 Wo sich grün umrankt der Vorbau
kie oni festaranĝis,		Wölbte an des Hauses Pforte,
staris invititaj viroj,		Tauschten die entbotnen Männer
gajajn vortojn interŝanĝis.		Mit dem Grafen muntre Worte.

24 Badurad’, la episkopo,		24 Badurad, der gute Bischof,
la Paderan fonton laŭdis;		Pries dem Wirt die Paderquelle,
kaj Varenon, la abaton,³⁾		Abt Warin von Dreizehnlinden
oni paroladi aŭdis.		Seiner Weser blaue Welle.

25 Ankaŭ la piul’ Majnulfo		25 Wichtruds Sohn, der fromme Meinulf,
tie staris, ne enuis,		Taufkind Karls, des großen Franken,
ne parolis, sed enpense		Lauschte lächelnd; Klosterhallen
monažejon jam konstruis.		Baut’ er selber in Gedanken.

26 Kaj Titmar’ de sia kuzo		26 Dodiko vom Eberbronnen,
Dodo estis demandata,		Drehend seines Bartes Spitze,
kiel li sin sentas en la		Fragt Thietmar, seinen Vetter,
nova robo, la skarlata.		Wie der Scharlachrock ihm sitze.

27 „Pli imponis via patro		27 Rab, der greise Eschenburger,
en la leda vesto sia,		Sprach, die Hand am breiten Messer:
pli ol vi en via robo,“		„Deinem Vater, kleiner Dodo,
diris konatulo lia.		Saß das Wams von Leder besser!“

28 Du junulojn pri ĉasado		28 Wolf und Rolf vom Turm erzählten
oni paroladi aŭdis;		laut ihr letztes Jagdbegegnis;
Teŭdebert’, la kamparano,		Theudebert, der Freigeseßne,
sian agron laŭte laŭdis.		Rühmte seiner Flur Erträgnis.

29 Kaj Elmar’ la episkopon,		29 Elmar, Herr vom Habichtshofe,
sian onklon, alparolis.		Trat zum Bischof, seinem Öhmen;
Tiu lin salutis, tamen		Freundlich war er, doch er wollte
manon premi li ne volis.		Nicht die Hand des Jünglings nehmen.

30 Survizaĝe de Elmaro		30 Im Gesicht des Heidenmannes
mortis eta rid’ dolore,		Starb ein Lächeln, trüb und schmerzlich;
premis lian livan manon⁴⁾		Werinhard, der Freiling, drückte
la najbaro des pli kore.		Ihm die Linke fest und herzlich.

31 Ger’, la Franko, vidis tion,		31 Gero sah’s, der gelbe Franke,
kiun sendis Karl’, la reĝo,		Jüngst gesandt als Königsbote,
postulanta novajn servojn		Der dem Gau mit neuen Diensten,
de l’ distrikt’ pro nova leĝo.		Neuem Zins und Zehnten drohte.

32 Estis li acerba homo,		32 Herbe war er, doch die Rede
sed li sciis babilante		Wußt’ er schmeichelnd zu versüßen,
siajn vortojn plidolĉigi,		Wenn er plaudernd in der Halle
ĉe la grafidin’ sidante.		Saß zu Hildegundens Füßen.

33 Kiam tiu babiladis,		33 Schweigend hört’ ihn stets die Jungfrau,
ŝi aŭskultis en silento;		Ob er scherzte, ob er klagte;
al Elmaro li nun diris		Spöttisch krümmt’ er seine Lippe,
jenon kun mokema sento:⁵⁾		Als er jetzt zu Elmar sagte:

34 Viajn plumojn vi alie		34 „Stolzer Falk, ein krankes Küchlein
eletendis, falk’ fiera!		Schleppst du heut die lahmen Flügel:
Lamaj estas la flugiloj,		Anders sträubtest du die Federn
birdo estas vi mizera.		Anderswo - auf braunem Hügel!

35 Ho malsana vi kokido!		35 Stolzer Falk, du krankes Küchlein,
Ĉu vin via amatino		Hat mit ihrem Zaubersude
sorĉis per magi-brogaĵo,⁶⁾		Dich berückt dein holdes Liebchen,
Svanahild’, la druidino,		Swanahild, die alte Drude,

36 kiu per filik’ kronita		36 Wenn sie ächzt und Sprüche murmelt
kaj urtiko, per voĉtono		Und, bekränzt mit Farn und Nessel,
akre ĝema aĉe dancas		Gaukelt mit verrenkten Gliedern
ĉirkaŭ la ofer-kaldrono?“		Um den großen Opferkessel?“

37 Ŝvelis vejno de kolero		37 Elmar zuckte, auf der Stirne
sur la frunto de Elmaro.		Schwoll ihm heiß die Zornesader;
„Ne koleru vi!“ mallaŭte		Werinhard, der breite Bauer,
al li diris la najbaro.		Raunte leise: „Laß den Hader!“

38 Ĉar de ĉiuj salutitaj		38 Denn begrüßt von allen nahte
venis kun la princidinoj		Hildegunde mit des grauen
Hildegardo kaj kun tiu		Eschenburgers blonden Töchtern
de l’ kastel’ la noblaj inoj.		Und vom Turm den edlen Frauen.

39 Kantis kaj jubilis ĉiuj,		39 Und ins Tor mit Sang und Jubel
kiam ili estis ene		Fuhr der Wagen unterdessen;
de la korto, kaj parolis		Isenhard, den Hut im Arme,
jenon Izenhard’ solene:		Trat herfür und sprach gemessen:

40 „De la kampoj, ho sinjoro,		40 „Herr, das Feld ist abgeerntet,
ni rikoltis nun jam ĉion;		Rüstig regten wir die Glieder!
kion donis vi pograjne,		Was ihr körnerweise gabet,
garbe ni redonas tion.		Garbenweise bracht’ ich’s wieder.

41 Ne forgesis mi, sinjoro,		41 Herr, auch hab ich nicht vergessen,
teni for la sorĉon fian,		Bösen Zauber abzuwehren,
minacantan je solstiĉo		Der am Tag der Sonnenwende
kampan rikoltaĵon nian.		Dräut den Schoten und den Ähren;

42 Rajdas la Bilvis’ je l’ son’ de l’		42 Denn am Tag der Sonnenwende
sonorilo de vespero		Sprengt beim Schall der Abendglocke
sur virkapro nigra tiam		Schattengleich der Bilwißreiter
ombre super nia tero.		Durch die Flur auf schwarzem Bocke.

43 Rajdi rajtas la fiulo		43 Reiten darf der rauhe Unhold
nur dum sonoril-sonado;		Nur, solang der Mesner läutet,
estas lia tio, kion		Und sein eigen sind die Halme,
li ĉirkaŭas dum rajdado.		Die beim Läuten er umreitet.

44 Sed li ne damaĝis multe,		44 Doch uns konnt’ er wenig schaden,
ĉar mi mem ja sonorigis:		Denn ich selber griff zum Strange:
La vesperan sonoradon		Das Johannisabendläuten
mi ĉifoje plikurtigis!“		Währte heuer nicht zu lange!“

45 „Vi oldulo, estas tio		45 Lächelnd sprach der fromme Bischof:
stulta kredo de pagano;		„Alter, das ist Heidenglauben;
bono, kiun donis Dio		Gutes, das uns Gott gegeben,
ne rabeblas de Satano.“		Kann der Böse uns nicht rauben.“

46 Badurad’, la episkopo,		46 Achselzuckend drauf der Meier:
diris tion ridetante.		„Freilich sind wir Christenleute,
La major’ respondis: „Tamen!“,		Doch es läßt sich nicht verreden,
siajn ŝultrojn skuetante.		Daß der Bilwißreiter reite.“

47 Ĉiuj ridis, sed ne Gero;		47 Alle lachten seines Wortes,
grumblis tiu ĉi ĉagrene.		Einzig Gero nicht, der grimme.
Venis de l’ major’ filino,		Aiga kam mit ihrem Kranze
kaj ŝi ekparolis jene:		Und begann mit heller Stimme:

48 „Dankas nun la servistaro		48 „Dank dem Herrn des Hauses bringen
al la mastro de la domo;		Seine Mägde, seine Knechte;
ĉiam celas li nur bonon,		Immer zielt er auf das Gute,
estas li tre justa homo.		Immer übt er nur das Rechte.

49 Vidu tiun spikokronon!		49 Diesen Kranz von goldnen Ähren
Estas ĝi ja la simbolo⁷⁾		Halt’ ich freudig ihm entgegen;
de la homa diligento		Lohn der Arbeit soll er künden,
kaj de Dia la bonvolo.		Menschenfleiß und Gottes Segen.

50 Longe li pri ni ankoraŭ		50 Manches Jahr noch mög’ er sorgen
zorgu, pri l’ disktriktanaro!		Für den Gau, fŭr Hof und Halle:
Ludu gaje, muzikistoj,		Lustig spielt, ihr Musikanten,
ke ĝi sonu tra l’ montaro! -		Daß es durch die Berge schalle! -

51 Ke mi povu plekti kronon		51 Gruß und Dank der edeln Jungfrau,
kiam ree primaveras,		dieses Hauses holdem Kinde;
por la juna sinjorino		Hoff’ ich doch, daß ich im nächsten
- tion mi por ŝi esperas -		Lenz auch ihr ein Kränzlein winde;

52 ne el floroj kaj folioj,		52 Nicht von Blättern, nicht von Blumen,
kiuj kreskis en ekstero,		Die auf fremder Flur gewachsen:
sed el floroj, kiuj floras		Nein von lieben heimatlichen,
tie ĉi sur hejma tero.		Wie sie blühn im Land der Sachsen.

53 Hildegunde restu plue		53 Hildegund, sie möge weilen
inter ni sur la kamparo!		Unter uns, das wünschen alle:
Ludu gaje, muzikistoj,		Lustig spielt, ihr Musikanten,
ke ĝi sonu tra montaro! -		Daß es durch die Berge schalle! -

54 Gesinjoroj, karaj gastoj,		54 Gern um Gnad’ und Gunst begrüß’ ich
mi salutas von elkore!		Frau’n und Männer, werte Gäste:
Vin najbaraj, vi helpemaj,		Doch den Nachbarn soll man ehren,
oni traktu vin honore!		Nächste Hilfe ist die beste.

55 Se kroneton volas porti		55 Elmar, Herr vom Habichtshofe,
ankaŭ li, Sinjor’ Elmaro,		Möcht’ er auch ein Kränzlein tragen,
li ne devas ĉiam ĉasi		Darf er nicht im wüsten Walde
en sovaĝa la arbaro.		Stets durch Moos und Pilze jagen.

56 Estas en arbar’ venenaj		56 Giftig, sagt man, sind die Pilze,
fungoj ka vipur’ venena;		Und die Natter schläft im Moose;
floras en sunbrilo hela		Nah im Garten blüht im hellen
la plej bela roz’ ĝardena.		Sonnenschein die schönste Rose.

57 Ja ne kreskas tiu floro		57 Nur erwäg’ er, daß der Blume
en malluma la arbaro.		Brausewetter nicht gefalle:
Ludu gaje, muzikistoj,		Lustig spielt, ihr Musikanten,
ke ĝi sonu tra l’ montaro!“ -		Daß es durch die Berge schalle!“ -

58 Tro kuraĝis ŝi, jen staris		58 Kleine Aiga, kluge Aiga,
ŝia patro en kolero,		War dein Spruch nicht zu verwegen?
kaj la graf’ en embaraso,		Zornig stand der alte Meier,
furioza estis Gero.		Gero wild, der Graf verlegen.

59 Hildegundo, timigite,		59 Hildegund, verletzt, entrüstet,
konfuziĝis kaj paliĝis;		Rot und bleich, verwirrt, erschrocken,
de la frunt’ kaj vangoj ŝiaj		Senkt’ ihr Haupt, auf Stirn und Wangen
ŝiaj bukloj deruliĝis.		Rollten ihr die lichten Locken.

60 Ridis la major-filino;		60 Aigas blaue Augen lachten,
ŝajne ŝin ne tuŝis tio.		Als ob nichts geschehen wäre;
Diris nur Elmar’: „Dankinde		Elmar sagte: „Kleine Aiga,
estas bona instrukcio.“		Dankenswert ist gute Lehre.“

61 Diris nun la graf’: „Salajras		61 Rief der Graf: „Ich lob’ und lohne
mi fidelan laboremon;		Treuen Fleiß und guten Willen;
ĉar falĉado soifigas,		Schnitterdurst ist alte Sage:
kvietigu la trinkemon!		Eilt nun, gründlich ihn zu stillen.

62 Vin atendas bruna medo		62 Brauner Met, ihr wackern Leute,
post la streĉa laborado;		Harrt auf euch in vollen Krügen;
dancu vi kun la knabinoj		Trinkt und eßt und dann im Tanze
post manĝado kaj trinkado!“ -		Laßt die Mädchenzöpfe fliegen.“ -

63 Ĉe la tabloj en la halo		63 An den Tischen, auf der Tenne
sidis la popol’ manĝante,		Saß das Volk bei Kraut und Schinken.
laŭ kampula mor’ silentis,		„Iß und schweig“ ist Bauernregel,
trinkon ja ne forgesante.		„Doch versäume nicht zu trinken!“

64 Rigardante sombre, mute		64 Obenan der alte Meier,
sidis la majoro tie,		Stumm und finster vor sich schauend;
kaj maĉante diris lia		Ihn verdrossen Aigas Sprüche.
ĉefservisto ironie:		Gerd, der Großknecht sagte kauend:

65 „La filino de l’ majoro		65 „Kleine Aiga, kluge Aiga,
saĝulino sin nomigu;		Runenaiga laß dich nennen;
ke ŝi gardu sian langon,		Merke nur, du darfst nicht wieder
ŝi al si nur memorigu.“		In die Pilze dich verrennen.“

66 Diris ŝi responde tiam:		66 Aiga drauf: „Dich trocknen Knaben
„Oni nomu vin sekulo!		Nennt man leider Gerd, den nassen,
Se mi iros pluki rozojn,		Wenn ich in die Rosen gehen,
certe ne kun tia ulo!“		Werd’ ich dich zu Hause lassen.“

67„For la benkoj, for la tabloj!“		67 Irmin rief, der lahme Kuhhirt:
vokis el la viroj iu,		„Fort mit Tischen und mit Bänken!
„ludu nun, vi muzikistoj,		Dierk und Kord, nun pfeift und fiedelt,
ke sin turnu dance ĉiu!“		Daß wir uns im Reigen schwenken!“

68 Hele, gaje sonis jen la		68 Hell und lustig klang die Flöte,
fluto kaj la violono;		Hell und lustig sang der Bogen,
turnis sin la gejunuloj		Und der Knaben Zipfelmützen
laŭ la ritmo, laŭ la sono.		Und die Mädchenzöpfe flogen.

69 Iu nur neatentite		69 Einer aber saß im Winkel
afliktite, apatie,		Teilnahmslos und unbeachtet;
kun rigardo nokte sombra		Trübe war sein dunkles Auge,
en angulo sidis tie.		Sein Stirne gramumnachtet.

70 Estis tiu Sorba princo⁸⁾		70 Becho war’s, der letzte Sprosse
de la bordo de la Zalo,⁹⁾		Aus dem Fürstentum der Sorben,
akirita de la grafo		Den der Graf am Saaleufer
per lotumo post batalo.		Nach der Schlacht durch Los erworben.

71 Prenis la major’ la plenan		71 Isenhard, der alte Meier,
medokruĉon el betulo,		Nahm die volle Birkenkanne,
kaj kun kompatema voĉo¹⁰⁾		Und mit weicher Stimme sprach er
diris al la senhejmulo:		Zu dem heimatlosen Manne:

72 „Trinku gluton, ĝi forigos		72 „Becho, du bist traurig;
ja melankolion vian!		Becho, trink und werde munter!“
Tiu trinkis, larm’ enfluis¹¹⁾		Becho trank, und eine Träne
supervange barbon lian. -		Rann ihm in den Bart hinunter. -

73 Multaj homoj ja suferas;		73 Vielfach ist der Menschen Bürde,
sed plej pezan havas sorton,		Doch am schwersten hat zu tragen,
kiu falis tiom funde,¹²⁾		Wer von solcher Höhe stürzte,
ke li nur deziras morton. -		Daß ein Knecht ihn darf beklagen. -

74 Bruna knabo, nudpieda		74 Und am Tore stand ein andrer,
staris ĉe la pordo ie,		Brauner Bursch’ mit nackten Füßen,
kiun la mokuloj nomis		Eggi, den die Lästerzungen
„la sovaĝa kato“ fie.		Nur die wilde Katze hießen.

75 Griza estis lia vesto,		75 Grau, zerfetzt und schief gebunden
en malordo kaj ĉifita,		War das Wams des losen Rangen;
falis ĝis la nuko lia		Um den Nacken, um die Schläfe
kaphararo nekombita.		Kroch sein Haar wie schwarze Schlangen.

76 Lerta estis li grimpulo,		76 Biegsam wie die Haselgerte
tra la montoj vagis ĉie;		Und ein Klettrer sondergleichen,
laboremon li ne sentis,		Trug er wenig Lust zum Schaffen,
mistifiki emis plie.		Desto mehr zu kecken Streichen.

77 Enarbare, surkampare,		77 Immer schweifend auf den Bergen,
enmontare estis ie;¹³⁾		Immer streifend in den Gründen,
tage, nokte li vagadis,		Tag’ und Nächte war er nirgend,
sed troveblis li nenie.		War er überall zu finden.

78 Vintre, kiam neĝis, tiu		78 Fremd, im Schnee, am Winterabend
knabo en la valon venis;		War ein Bub’ ins Tal gekommen
pro kompato la forĝisto		Und vom Schmied, dem braven Fulko,
lin en sian domon prenis.		Mitleidsvoll ins Haus genommen.

79 Ĉu li venis el rokfendo?		79 Schlüpft’ er aus den Berges Klüften?
Ĉu li falis elaere?		War er aus der Luft gefallen?
Elfa ŝajnis li estaĵo,		Keiner wußt’ es, nur ein seltsam
ĝin ne sciis iu vere.		Elbisch Wesen deucht’ er allen.

80 Ŝatis lin la druidino;		80 Freundlich war zu ihm die Drude,
oni aŭdis diri iun,		Und ein Jägersmann erzählte,
kiu vidis, ke ŝi kombis		Wie sie einst vor ihrer Grotte
antaŭ sia groto tiun.		Ihm die krausen Locken strählte.

81 Ofte sidis li solece		81 Einsam saß er oft und summte
ie kun la violono,		Zu der Fiedel, fern im Hage
kantis fremdajn melodiojn		Wichtelweisen, fremde Laute,
kun kortuŝe mola sono.		Voll von rührend weicher Klage;

82 Kaj el lia buŝo sonis		82 Oft auch schauerliche Sänge,
ankaŭ kantoj timegigaj,		Die so wild und zornig lachten,
kvazaŭ krius iu el la		Gleich als schrie’ aus ihm der Dunkeln
malheluloj, la spiritaj.		Einer, die im Abgrund schmachten.

83 Kiam li ĉe la amboso		83 Schafft’ er aber an der Esse,
pere de martel’ laboris,		Hei, wie da die Funken sprühten,
kiel ŝprucis la fajreroj		Hei, wie Feil’ und Amboß sangen
tiam, kiel li fervoris,		Und die schwarzen Augen glühten,

84 kiam li por ĉenĉemizo		84 Wollt’ er eines Kettenhemdes
arte fleksis ĉenoringojn,		Maschenringe künstlich biegen
aŭ enigis en kaskvolbo		Oder in ein Helmgewölbe
fajnajn nitojn en nitingojn!		Zierlich Niet und Nagel fügen.

85 Miris lia majstro tiam:		85 Staunend blickte dann der Meister
„Ĉu li lernis ĉe Goldmaro,¹⁴⁾		Auf des Knaben kluge Hände:
ĉe la nanaj forĝistetoj,		„Lernt’ er bei den kleinen Schmieden
kiuj loĝas en montaro?“ -		Goldemars im Berggelände?“ -

86 Alrigardis li fripone		86 Jetzt am Tore, schalkhaft lächelnd,
la virinojn el angulo,		Blinzt’ er seitwärts nach den Frauen.
kaj sub liaj brovoj brilis		Nur das Weiße seiner Augen
nur la blanko de l’ okulo.		Sah man unter dunkeln Brauen.

87 Diris jen al li Ajgino:¹⁵⁾		87 Aiga rief: „Nimm hin, mein Kätzchen,
Venu, eta kato mia!		Kraut und Schinken, seltne Gaben!
Manĝu iom de l’ brasiko		Ratt’ und Maus, dein täglich Wildbret,
kaj de l’ bona ŝinko, via		Kannst du allerorten haben.

88 ĉiutaga musmanĝaĵo		88 Ratt’ und Maus, mein wildes Kätzchen,
helpas kontraŭ la malsato;		Sie genügten dir bis heute;
sed estonte ne plu, kiam		Wirst du erst ein großer Kater,
estos vi plenkreska kato.“		Machst du Jagd auf größre Beute.“

89 Hele ridis li montrante		89 Er, die weißen Zähne zeigend,
siajn dentojn, kaj kun tio		Lachte hell, im Bogensatze
for li saltis, ie sonis		Hüpft’ er fort, und in den Bäumen
de l’ sovaĝa kato krio. -		Klang der Schrei der wilden Katze. -

90 En la granda domohalo		90 Aber in der großen Halle
ĉio estis aranĝita		Für des Hauses liebe Gäste
por la honorindaj gastoj,		War die lange Ehrentafel
plej zorgeme preparita;		Zugerichtet auf das beste;

91 Estis junipero-pingloj		91 Zierlich mit Wacholdernadeln
sur la planko dismetitaj,		Überstreut des Saales Boden;
kaj arbar-odor’ eniĝis		Herber Waldduft quoll erfrischend
tra l’ fenestroj malfermitaj.		Durch die Fenster aus den Loden.

92 Sidis dekstre de la graf’ la		92 Rechts vom Grafen saß der Bischof,
episkop’, sur la alia		Links der hagre Königsbote,
flank’ la reĝa mesaĝisto,		Weiterab die edeln Herren,
krome nobelaro plia.		Unten Theudebert, der rote;

93 Ĉe la kamparanoj sidis		93 Elmar, nächst den freien Bauern,
jen Elmaro, la sinjoro;		Neben Werinhard, dem Riesen;
ĉiu havis sian lokon		Jedem war nach Ehr’ und Alter
laŭ la aĝo, laŭ honoro.		Wohlgewählt sein Platz gewiesen.

94 Kaj apude, sur pli alta		94 Seitwärts, doch ein wenig höher,
lok’ la sinjorinoj sidis;		War der Sitz der holden Frauen;
ankaŭ Hildegundo, kiu		Hildegund, die scheue Taube,
iom hontis aŭ timidis.		Wagte kaum nur aufzuschauen.

95 Gaje trinkis la virrondo		95 Munter an der Männer Tische
el la medokorno tie;		Ging das Methorn in die Runde:
la parolo plivigliĝis		Rascher klopften alle Herzen,
kaj la koroj batis plie.		Leichter glitt das Wort vom Munde.

96 Vokis nun la graf’: „Karegaj		96 Rief der Graf: „Vielwerten Gästen
gastoj, de ni tre ŝatataj,		Stehn zu Dienst des Hauses Gaben,
per honor-trinkaĵ’ plej bona		Hildegund, zum Ehrentrunke,
estu vi nun regalataj!“		Gib das Beste, was wir haben!“

97 Hildegundo tiam prenis		97 Und die Jungfrau, sanft errötend,
la pokalon, la valoran;		Nahm den schön geformten Becher,
kaj al ĉiu ŝi ofertis		Und des Rieslings goldne Zähre
la plej bonan vinon oran.		Bot sie freundlich jedem Zecher.

98 Kiam venis nun la vico		98 Als an Elmar kam die Reihe,
al Elmaro, ruĝiĝante		Senkte schüchtern sie die Lider,
ŝi mallevis la palpebrojn,		Sie erglühte, und ein leises
iomete ektremante.		Zittern rann durch ihre Glieder.

99 Grumble vidis Gero tion,		99 Murrend, mit gesenktem Kopfe,
havis li aspekton tian,		Blickte Gero von der Seite,
kiel hundo, kiu vidas,		Gleich dem Hunde, dem ein andrer
ke alia volas sian		Zu entreißen droht die Beute:

100 predon rabi. Tenas li per		100 Knurrend hält er seinen Knochen,
siaj dentoj ĝin, graŭlante		Und mit borstig rauher Mähne
lin rigardas, dentojn akrajn		Zeigt er seinem Widersacher
al la kontraŭul’ montrante. -		Blut’gen Blicks die scharfen Zähne.

101 Diris nun la episkopo:		101 Sprach der Bischof: „Heil dem Lande,
„Vivu tiu land’, el kiu		Das solch edle Tropfen sendet!
venas tiu bona vino!		Heil dem Hause, das sie eignet,
Vivu dom’ kaj mastro tiu!“		Heil dem Wirte, der sie spendet!“

102 Jubilante ĉiuj trinkis		102 Und mit Jubel für den Grafen,
je la graf’, je la filino;		Für die Tochter ward getrunken;
ĉiu levis sian glason		Elmar schwang den leeren Becher,
kun la bona ora vino.		Gero Auge sprühte Funken.

103 Sed malame al Elmaro:		103 Zischelnd sprach er: „Stolzer Falke,
„Ĉu vi manĝas,“ diris Gero,		Traun, du bist ein Roßfleischesser!
„la viandon de ĉevaloj?		Da du Hirsch und Huhn verschmähtest,
Ĉu ĉi tio estas vero?		Muß ich fragen: Schmeckt es besser?

104 Kiel gustas la visceroj		104 Rühmest du vor aller Speise
de stalonoj? Diru ion!“		Hengstgekrös’ und Opferkuchen?“
Sed Elmaro ridetante		Elmar lächelte gelassen:
diris: „Vi mem provu tion!“		„Beides magst du selbst versuchen.“

105 Diris Ger’: „Adori viajn		105 Gero rief: „Den Sachsengöttern
diojn estas stulta faro!		Dienen ist so dumm als eitel;
Estas ja ilia ĉefo		Ist ihr König doch ein blinder
almozul’ sen kaphararo!“		Bettelmann mit kahlem Scheitel!“

106 Jen Elmar’: „La Plejaltulo		106 Elmar drauf: „Das Sonnenauge
ĉiun bonan, ĉiun fian		Sieht die Guten wie die Bösen,
vidas, ŝanĝas li eksteron,		Und der Nimmermüde wechselt
tamen ne esencon sian.“		Sein Gewand, doch nie sein Wesen.“

107 Plue mokis lin la Franko:		107 Weiter spöttelte der Franke:
„Min konsilu, mi deziras		„Deine Klugheit möcht’ ich preisen:
laŭdi vin; ĉar malsaĝulo		Gib mir Rat; der Mund des Toren
ofte saĝajn vortojn diras.		Redet oft das Wort des Weisen.

108 Ne plu manĝas, ĉar malsana		108 Krank ist mir die falbe Stute,
estas ĉevalino mia;		Sie verschmäht ihr liebstes Futter;
aŭdis mi, ke sorĉo-arton		Man erzählt mir, Zauberkünste
sciis ja patrino via,		Lerntest du von deiner Mutter,

109 kiu per run-kantoj fortaj		109 Die mit starken Runenliedern
ĉenojn rompis, nodojn ligis,		Knoten knüpfte, Ketten sprengte,
malŝveligis la inundojn		Wetter rief und Stürme stillte
kaj la ŝtormojn trankviligis;		Und bergan die Fluten drängte;

110 kiu vokis la spiritojn		110 Die mit mächtiger Beschwörung
kaj boligis herbojn fie -“		kocht’ im Kessel dunkle Kräuter,
Pro koler’ Elmaro: „Ĉesu		Mit Verwünschung -“ „Falsche Zunge“,
vi paroli kalumnie!		Brauste Elmar, „sprich nicht weiter!

111 Per venenaj sagoj vi min		111 Eitler Gauch! Mit gift’gen Pfeilen
trafis, mi eltenas tion,		Trafst du mich; ich konnt’ es tragen:
vi vantulo! Ja la dioj		Gotteslästrung rächen Götter,
venĝas la sakrilegion.		Menschen hören sie - und zagen.

112 Sed pri tiu, kiu estis		112 Doch von ihr, um die ich traure,
eĉ sen la plej eta manko,		Deren dunkelster Gedanke
kaj pri kiu mi funebras,		Lichter war als Frankentugend,
vi silentu, fia Franko!		Sollst du schweigen, schnöder Franke,

113 Alikaze mi vin batos		113 Schweigen, sonst - mit diesem Schwerte
per la glavo ĝis nenio:¹⁶⁾		Schlag’ ich dich zu Grund und Boden:
Helpu min la Donar’, la forta!		Helfe mir der starke Donar,
Helpu min Votan’ en tio!“ -		Helfe mir der alte Woden!“ -

114 Rekte staris jen la Sakso,		114 Aufgerichtet stand der Sachse,
ŝultroforta kaj giganta,¹⁷⁾		Riesenhaft und schultermächtig;
flam-okule pro kolero		Seine Flammenaugen ruhten
jenan Frankon rigardanta.		Auf dem Franken zornesmächtig.

115 Hildegundo alrigardis		115 Todesstille rings im Saale,
lin petege. En la halo		Geros Hand entfiel der Becher;
regis morttrankvil’, al Gero		Starr die Männer; Hildegunde
falis teren la pokalo.		Blickte flehend auf den Sprecher.

116 Sed la graf’ komencis digne:		116 Doch der Graf begann mit Würde:
„Rompis vi dompacon mian,		„Meines Hauses guten Frieden
mian gaston malrespektis,		Hat mit Frevelmut gebrochen
ne bridinte spiton vian.		Deines Trotzes Übersieden;

117 Grave estas ofendinta,		117 Schwer gekränkt des Königs Boten,
kontraŭ devo, la ordona,		Meinen Gast, den in der Mitte
vi la reĝan mesaĝiston,		Meiner Gäste hochzuachten
kontraŭ nia moro bona.		Dir befahl so Pflicht und Sitte.

118 Mi indulgas vian junon;		118 Nachsicht deiner Jugend; dennoch
sed mi pensas: pli volonte		Deucht mir, daß du besser tätest,
vi ne venu plu en mian		Wenn du dieses Saales Schwelle
domon tien ĉi estonte.“		fürderhin nicht mehr beträtest.“

119 Klinis sin Elmar’ kaj diris:		119 Elmar neigte sich und sagte:
„Grafo, mi honoras viajn		„Graf, ich ehr’ in allen Treuen
vortojn, tamen mi ne pensas,		Eure Worte; meiner Worte
ke mi pentu vortojn miajn.“ -		Hab’ ich keines zu bereuen.“ -

120 Iris for Elmar’, sed kun la		120 Elmar ging; doch mit dem Frieden
paco foriĝinta estis		War der Frohsinn, sein Genosse,
la gajeco; ĉiuj gastoj		Fortgeflogen; alle Gäste
iris kaj neniu restis.		Heischten mit Vergunst die Rosse.

121 Jen la episkop’: „Ne lasis		121 Sprach der Bischof: „Er verwehrte
li insulton de l’ patrino,¹⁸⁾		Die Beschimpfung einer Toten,
kiu estas jam mortinta;		Seiner Mutter, meiner Schwester,
mia estis ŝi fratino!“		Und im Vierten ist’s geboten!“

122 Triste li nun surseliĝis;¹⁹⁾		122 Traurig stieg er in den Sattel;
jam nebula estis ĉio,		Nebel graute in den Gründen,
kiam li kun la abato		Als er mit Warin, dem Abte,
rajdis al Dektritilio.		Ritt zum Kloster Dreizehnlinden.

Traduko de la Germana poemo "Dreizehnlinden, Kapitel 6, Das Erntefest" de Friedrich Wilhelm Weber (Frederiko Vilhelmo Vebero, 1813-12-25 - †1894-04.05) en Esperanton de Manfredo Ratislavo (Manfred Retzlaff, Stettiner Str. 16, D-59302 Oelde, Germanio, 1938-11-04).		Verkinto de tiu ĉi Germana poemo estas Friedrich Wilhelm Weber (Frederiko Vilhelmo Vebero, *1813-12-25 - †1894-04.05).

1) aŭ: \\1 Ĉarmas primaver’ kun floroj,\\benas nin aŭtun’ spikriĉe;\\kion la printemp’ promesas,\\donas la aŭtun’ sufiĉe. -
2) aŭ: ho, Ajgino, la majoro
3) aŭ: kaj la monaĥej-abaton\\aŭ: la abaton pri l' Vezero
4) aŭ: premis la maldekstan manon
5) aŭ: \\Kiam tiu babiladis,\\ŝi aŭskultis silentante;\\li kurbigis siajn lipojn,\\al Elmaro nun dirante:\\
6) aŭ: sorĉis per magia brogo,
7) aŭ:\\Estas ĝi simbol' de nia\\diligenta laborado\\kaj de bona beno Dia.
8) La Sorboj estis (kaj estas) slava tribo loĝinta en la nuna orienta Germanio.
9) La Zalo (germane: Saale) estas rivero, fluanta tra la nuna germana federacia lando Turingio en la riveron Elbo.
10) aŭ:\\diris li kun kompatema\\voĉo al la senhejmulo:
11) aŭ:\\Tiu trinkis, larmo fluis \\elokule barbon lian.
12) aŭ:\\kiu el alteco falas,
13) aŭ: en montaro estis ie;
14) Goldmaro, germane: Goldemar, estis mita forĝisto laŭ la ĝermana mitologio.
15) aŭ: Diris la major-filino:
16) aŭ: per ĉi glavo ĝis nenio:
17) aŭ: fortaŝultra kaj giganta,
18) aŭ: li insulti la patrinon,
19) aŭ: Li malĝoje surseliĝis;

Friedrich Wilhelm Weber,Dektritilio, ĉapitro 6, La rikolta festo

Friedrich Wilhelm Weber,Dreizehnlinden, Kapitel 6, Das Erntefest

Friedrich Wilhelm Weber,
Dektritilio, ĉapitro 6, La rikolta festo

Friedrich Wilhelm Weber,
Dreizehnlinden, Kapitel 6, Das Erntefest