Poezio
piece of old paper
Esperanto Angla Germana
bonveniga paĝo Manfredo † listo de la poemoj listo de la tradukaĵoj listo de poetoj Poezio en nombroj registri
 eksporti for presado: vertikala formato (PDF) kverformato (PDF) | montru ĉiujn eksport-formatojn
verkinto  [voknomo] titolo lingvo publikigo identiga kodo lasta modifo aspekto
Friedrich Wilhelm Weber * Dreizehnlinden, Kapitel 6, Das Erntefest Germana Arg-838-426 2007-12-26 00:16 Manfred nur tiun forigu
Manfredo Ratislavo Dektritilio, ĉapitro 6, La rikolta festo Esperanto Arg-839-426 2007-12-27 11:42 Manfred nur tiun forigu

Friedrich Wilhelm Weber,
Dreizehnlinden, Kapitel 6, Das Erntefest

 

Friedrich Wilhelm Weber,
Dektritilio, ĉapitro 6, La rikolta festo

 
    tradukita de Manfredo Ratislavo
 
1 Heil dem Lenz mit seinen Blumen,   1 Vivu la printemp’ kunflora,
Heil dem Herbst mit seinen Ähren!   vivu la aŭtun’ kunspika!
Lenz ist liebliches Verheißen,   Kion la printemp’ promesas,
Herbst ist freundliches Gewähren. -   donas la aŭtun’ amika. -1)
 
2 Auf des Daches First versammelt,   2 Sur la firsto de la domo
Mahnen zugbereit die Schwalben:   la hirundoj kolektiĝas.
„Rüste, Wirt, dich vor dem Winter,   Oni zorgu por la vintro,
Denn das Laub beginnt zu falben.   ĉar la foliar’ flaviĝas.
 
3 Bleiben mußt du, wenn wir flüchten;   3 Diras la hirundoj: “Gardu
Sieh dich vor, es mag dir frommen,   zorge vian domon, homo!
Daß wir alles wohlbehalten   Volas ja venontsomere
Finden, wenn wir wiederkommen.   loĝi ni en via domo.
 
4 Hüte dich vor Trug und Tücke,   4 Gardu vian domon, mastro!
Dunkles brau’n die dunkeln Nächte;   Ruzo kaj malic’ minacas,
Arges droht dem Herrn des Hofes   kiam vi en via domo
Oft vom Freunde, oft vom Knechte.   dum la vintraj noktoj lacas.
 
5 Hüte deines Hauses Giebel,   5 Gardu vian domon ĉiam,
Hüte deines Herdes Kohlen;   por ke konserviĝu ĉio,
Winterdach ist doppelt nütze;   kaj atentu pri la forno!
Habe Dank - und Gott befohlen!“   Dankon! - Vin protektu Dio!“
 
6 Auf dem Feld zu Bodinkthorpe   6 Sur la kamp’ ĉe Bodinktorpo
War die Sichel längst verklungen,   ĉio estis jam falĉita,
Um den Rest der Haferwellen   kaj la resto de l’ aveno
Ward das Weidenband geschlungen.   per salika ŝnur’ bindita.
 
7 Isenhard, der alte Meier,   7 Ĝoje frotis siajn manojn
Rieb vergnügt die braunen Hände:   Izenhardo, la majoro.
„Kinder, seht dort kommt der Wagen;   Diris li: „Ni falĉis ĉion,
Gott sei Dank, wir sind zu Ende!   estas fino de l’ laboro!
 
8 Seht, dort kommt der letzte Wagen:   8 Estas tie jam plektita
Aiga mit dem bunten Kranze,   bunta la rikoltokrono;
Kord, der Fiedler, Dierk, der Pfeifer,   nin invitas al la danco
Laden uns zum Erntetanze.   la muzik’ de l’ violono.
 
9 Knechte, seid nich allzu eifrig,   9 Estu vi ne tro fervoraj,
Jedes Hälmlein heimzuholen:   vi servistoj! Restu spiko,
Laßt der Flur die letzte Garbe   ke l’ ĉevalo de Votano
Für des alten Wodan Fohlen;   trovu iom de l’ tritiko!
 
10 Laßt dem Baum den letzten Apfel   10 Lasu vi la lastan pomon
Für den alten Wodan selber!   al Votan’, la alta dio,
Voller trägt aufs Jahr der Wipfel,   por ke en venonta jaro
Und der Weizen färbt sich gelber.   sur la arbo kresku plio.
 
11 Aiga, rümpfe nicht das Näschen!   11 Vi ne moku pri ĉi tio,
Löblich ist der Brauch der Alten;   filineto“, la majoro2)
Auf dem Hof zu Bodinkthorpe   diris, „agu ni sur nia
Soll man ihn in Ehren halten.“   korto laŭ prapatra moro!“
 
12 Aiga sprach: „Der Vogelzehent   12„La tributon por la birdoj
Ist es, den wir gern ertragen,   volas doni ni volonte,
Daß uns nicht die kleinen Bettler   por ke ili ne akuzu
Vor der Himmelstür verklagen.“   ĉe l’ ĉielo nin estonte,“
 
13 Sprach der Alte: „Kleine Aiga,   13 diris la filin’. Respondis
Kluge Aiga, Preis und Ehre   ŝia patro, la majoro:
Deinem Vater, würd’ ich sagen,   „Dirus mi, se mi ne estus
Wenn ich nicht dein Vater wäre.   via patro: Al li gloro!
 
14 Denk an deine Sprüche, Aiga,   14 Diru dece vian diron,
Daß die Worte fein sich schicken   ne forgesu ĝin, Ajgino!
Und der Graf und Hildegunde   Ke ĝi plaĉu al la grafo,
Sich erfreun und Beifall nicken.   ankaŭ al la graf-edzino!
 
15 Vorwärts, Gerd!“ - Der Wagen knarrte,   15 Sur la lasta rikolt-ĉaro
Obenauf im Mägdekreise   gajaj servistinoj sidis.
Dierk und Kord, und laut und lustig   „Ho antaŭen!“ diris tiu,
Klang des Stoppelliedes Weise.   kiu la ĉevalojn gvidis.
 
16 Peitschenknall und Freudenjauchzen;   16 Ĉiuj ĝojis kaj jubilis,
Munter folgten alle Schnitter,   ankaŭ la falĉista aro;
Nur der kahle Grimbart hinkte   sed kalvulo ilin sekvis,
Zögernd nach und lachte bitter:   kiu ridis kun amaro:
 
17 „Schwarzer Graf, du magst dich hüten,   17 „Grenŝtelist’, vi graf’, min nomis.
Hast mich einen Dieb gescholten   Estis tio kalumnio!
Um die Waben, um die Gerste:   Vi ne rajtis diri tion,
Schwarzer Graf, es wird vergolten!“   pagos vi al mi pro tio!“
 
18 Auf dem Hof zu Bodinkthorpe   18 Staris jen sur sia korto
Stand der Graf im Ring der Gäste,   tiu grafo en ĉeesto
Edler Herrn und freier Bauern,   de la noblaj gastoj, kiujn
Die er lud zum Erntefeste:   li invitis al la festo.
 
19 Bodo, zubenannt der Milde,   19 Estis tiu ĉi sendita
Hergeschickt vom Karl, dem alten   kiel la reprezentanto
Frankenkönig, um im grünen   de la Franka reĝo Karlo,
Nethegau des Rechts zu walten.   kiel jur-administranto.
 
20 Neidern hieß er noch der Schwarze,   20 Bodo estis lia nomo,
Streute gleich in seine Locken   alnomita la Mildulo;
Lange schon unholder Winter   tamen kelkaj lin enviis,
Silberreif und weiße Flocken.   nomis lin „la nigra ulo“.
 
21 Eine Ros’ im wilden Walde,   21 Estis ĉe li Hildegundo,
Lieblich ihm zur Seite blühte   la filino, elkreskinta
Hildegund, der heimgegangnen   roze bela kaj bonkora
Mutter gleich an Huld und Güte.   kiel la patrin’ mortinta.
 
22 Gleich der heimgegangnen Mutter   22 Kiel la patrin’ mortinta
Schaltete sie auf dem Hofe;   sur la korto ŝi ordonis,
Emsig durch Gemach und Garten   la helpemajn servistinojn
Schlüpfte Imma, ihre Zofe. -   nur malofte ŝi admonis. -
 
23 Wo sich grün umrankt der Vorbau   23 Antaŭ l’ pordo de la domo,
Wölbte an des Hauses Pforte,   kie oni festaranĝis,
Tauschten die entbotnen Männer   staris invititaj viroj,
Mit dem Grafen muntre Worte.   gajajn vortojn interŝanĝis.
 
24 Badurad, der gute Bischof,   24 Badurad’, la episkopo,
Pries dem Wirt die Paderquelle,   la Paderan fonton laŭdis;
Abt Warin von Dreizehnlinden   kaj Varenon, la abaton,3)
Seiner Weser blaue Welle.   oni paroladi aŭdis.
 
25 Wichtruds Sohn, der fromme Meinulf,   25 Ankaŭ la piul’ Majnulfo
Taufkind Karls, des großen Franken,   tie staris, ne enuis,
Lauschte lächelnd; Klosterhallen   ne parolis, sed enpense
Baut’ er selber in Gedanken.   monažejon jam konstruis.
 
26 Dodiko vom Eberbronnen,   26 Kaj Titmar’ de sia kuzo
Drehend seines Bartes Spitze,   Dodo estis demandata,
Fragt Thietmar, seinen Vetter,   kiel li sin sentas en la
Wie der Scharlachrock ihm sitze.   nova robo, la skarlata.
 
27 Rab, der greise Eschenburger,   27 „Pli imponis via patro
Sprach, die Hand am breiten Messer:   en la leda vesto sia,
„Deinem Vater, kleiner Dodo,   pli ol vi en via robo,“
Saß das Wams von Leder besser!“   diris konatulo lia.
 
28 Wolf und Rolf vom Turm erzählten   28 Du junulojn pri ĉasado
laut ihr letztes Jagdbegegnis;   oni paroladi aŭdis;
Theudebert, der Freigeseßne,   Teŭdebert’, la kamparano,
Rühmte seiner Flur Erträgnis.   sian agron laŭte laŭdis.
 
29 Elmar, Herr vom Habichtshofe,   29 Kaj Elmar’ la episkopon,
Trat zum Bischof, seinem Öhmen;   sian onklon, alparolis.
Freundlich war er, doch er wollte   Tiu lin salutis, tamen
Nicht die Hand des Jünglings nehmen.   manon premi li ne volis.
 
30 Im Gesicht des Heidenmannes   30 Survizaĝe de Elmaro
Starb ein Lächeln, trüb und schmerzlich;   mortis eta rid’ dolore,
Werinhard, der Freiling, drückte   premis lian livan manon4)
Ihm die Linke fest und herzlich.   la najbaro des pli kore.
 
31 Gero sah’s, der gelbe Franke,   31 Ger’, la Franko, vidis tion,
Jüngst gesandt als Königsbote,   kiun sendis Karl’, la reĝo,
Der dem Gau mit neuen Diensten,   postulanta novajn servojn
Neuem Zins und Zehnten drohte.   de l’ distrikt’ pro nova leĝo.
 
32 Herbe war er, doch die Rede   32 Estis li acerba homo,
Wußt’ er schmeichelnd zu versüßen,   sed li sciis babilante
Wenn er plaudernd in der Halle   siajn vortojn plidolĉigi,
Saß zu Hildegundens Füßen.   ĉe la grafidin’ sidante.
 
33 Schweigend hört’ ihn stets die Jungfrau,   33 Kiam tiu babiladis,
Ob er scherzte, ob er klagte;   ŝi aŭskultis en silento;
Spöttisch krümmt’ er seine Lippe,   al Elmaro li nun diris
Als er jetzt zu Elmar sagte:   jenon kun mokema sento:5)
 
34 „Stolzer Falk, ein krankes Küchlein   34 Viajn plumojn vi alie
Schleppst du heut die lahmen Flügel:   eletendis, falk’ fiera!
Anders sträubtest du die Federn   Lamaj estas la flugiloj,
Anderswo - auf braunem Hügel!   birdo estas vi mizera.
 
35 Stolzer Falk, du krankes Küchlein,   35 Ho malsana vi kokido!
Hat mit ihrem Zaubersude   Ĉu vin via amatino
Dich berückt dein holdes Liebchen,   sorĉis per magi-brogaĵo,6)
Swanahild, die alte Drude,   Svanahild’, la druidino,
 
36 Wenn sie ächzt und Sprüche murmelt   36 kiu per filik’ kronita
Und, bekränzt mit Farn und Nessel,   kaj urtiko, per voĉtono
Gaukelt mit verrenkten Gliedern   akre ĝema aĉe dancas
Um den großen Opferkessel?“   ĉirkaŭ la ofer-kaldrono?“
 
37 Elmar zuckte, auf der Stirne   37 Ŝvelis vejno de kolero
Schwoll ihm heiß die Zornesader;   sur la frunto de Elmaro.
Werinhard, der breite Bauer,   „Ne koleru vi!“ mallaŭte
Raunte leise: „Laß den Hader!“   al li diris la najbaro.
 
38 Denn begrüßt von allen nahte   38 Ĉar de ĉiuj salutitaj
Hildegunde mit des grauen   venis kun la princidinoj
Eschenburgers blonden Töchtern   Hildegardo kaj kun tiu
Und vom Turm den edlen Frauen.   de l’ kastel’ la noblaj inoj.
 
39 Und ins Tor mit Sang und Jubel   39 Kantis kaj jubilis ĉiuj,
Fuhr der Wagen unterdessen;   kiam ili estis ene
Isenhard, den Hut im Arme,   de la korto, kaj parolis
Trat herfür und sprach gemessen:   jenon Izenhard’ solene:
 
40 „Herr, das Feld ist abgeerntet,   40 „De la kampoj, ho sinjoro,
Rüstig regten wir die Glieder!   ni rikoltis nun jam ĉion;
Was ihr körnerweise gabet,   kion donis vi pograjne,
Garbenweise bracht’ ich’s wieder.   garbe ni redonas tion.
 
41 Herr, auch hab ich nicht vergessen,   41 Ne forgesis mi, sinjoro,
Bösen Zauber abzuwehren,   teni for la sorĉon fian,
Der am Tag der Sonnenwende   minacantan je solstiĉo
Dräut den Schoten und den Ähren;   kampan rikoltaĵon nian.
 
42 Denn am Tag der Sonnenwende   42 Rajdas la Bilvis’ je l’ son’ de l’
Sprengt beim Schall der Abendglocke   sonorilo de vespero
Schattengleich der Bilwißreiter   sur virkapro nigra tiam
Durch die Flur auf schwarzem Bocke.   ombre super nia tero.
 
43 Reiten darf der rauhe Unhold   43 Rajdi rajtas la fiulo
Nur, solang der Mesner läutet,   nur dum sonoril-sonado;
Und sein eigen sind die Halme,   estas lia tio, kion
Die beim Läuten er umreitet.   li ĉirkaŭas dum rajdado.
 
44 Doch uns konnt’ er wenig schaden,   44 Sed li ne damaĝis multe,
Denn ich selber griff zum Strange:   ĉar mi mem ja sonorigis:
Das Johannisabendläuten   La vesperan sonoradon
Währte heuer nicht zu lange!“   mi ĉifoje plikurtigis!“
 
45 Lächelnd sprach der fromme Bischof:   45 „Vi oldulo, estas tio
„Alter, das ist Heidenglauben;   stulta kredo de pagano;
Gutes, das uns Gott gegeben,   bono, kiun donis Dio
Kann der Böse uns nicht rauben.“   ne rabeblas de Satano.“
 
46 Achselzuckend drauf der Meier:   46 Badurad’, la episkopo,
„Freilich sind wir Christenleute,   diris tion ridetante.
Doch es läßt sich nicht verreden,   La major’ respondis: „Tamen!“,
Daß der Bilwißreiter reite.“   siajn ŝultrojn skuetante.
 
47 Alle lachten seines Wortes,   47 Ĉiuj ridis, sed ne Gero;
Einzig Gero nicht, der grimme.   grumblis tiu ĉi ĉagrene.
Aiga kam mit ihrem Kranze   Venis de l’ major’ filino,
Und begann mit heller Stimme:   kaj ŝi ekparolis jene:
 
48 „Dank dem Herrn des Hauses bringen   48 „Dankas nun la servistaro
Seine Mägde, seine Knechte;   al la mastro de la domo;
Immer zielt er auf das Gute,   ĉiam celas li nur bonon,
Immer übt er nur das Rechte.   estas li tre justa homo.
 
49 Diesen Kranz von goldnen Ähren   49 Vidu tiun spikokronon!
Halt’ ich freudig ihm entgegen;   Estas ĝi ja la simbolo7)
Lohn der Arbeit soll er künden,   de la homa diligento
Menschenfleiß und Gottes Segen.   kaj de Dia la bonvolo.
 
50 Manches Jahr noch mög’ er sorgen   50 Longe li pri ni ankoraŭ
Für den Gau, fŭr Hof und Halle:   zorgu, pri l’ disktriktanaro!
Lustig spielt, ihr Musikanten,   Ludu gaje, muzikistoj,
Daß es durch die Berge schalle! -   ke ĝi sonu tra l’ montaro! -
 
51 Gruß und Dank der edeln Jungfrau,   51 Ke mi povu plekti kronon
dieses Hauses holdem Kinde;   kiam ree primaveras,
Hoff’ ich doch, daß ich im nächsten   por la juna sinjorino
Lenz auch ihr ein Kränzlein winde;   - tion mi por ŝi esperas -
 
52 Nicht von Blättern, nicht von Blumen,   52 ne el floroj kaj folioj,
Die auf fremder Flur gewachsen:   kiuj kreskis en ekstero,
Nein von lieben heimatlichen,   sed el floroj, kiuj floras
Wie sie blühn im Land der Sachsen.   tie ĉi sur hejma tero.
 
53 Hildegund, sie möge weilen   53 Hildegunde restu plue
Unter uns, das wünschen alle:   inter ni sur la kamparo!
Lustig spielt, ihr Musikanten,   Ludu gaje, muzikistoj,
Daß es durch die Berge schalle! -   ke ĝi sonu tra montaro! -
 
54 Gern um Gnad’ und Gunst begrüß’ ich   54 Gesinjoroj, karaj gastoj,
Frau’n und Männer, werte Gäste:   mi salutas von elkore!
Doch den Nachbarn soll man ehren,   Vin najbaraj, vi helpemaj,
Nächste Hilfe ist die beste.   oni traktu vin honore!
 
55 Elmar, Herr vom Habichtshofe,   55 Se kroneton volas porti
Möcht’ er auch ein Kränzlein tragen,   ankaŭ li, Sinjor’ Elmaro,
Darf er nicht im wüsten Walde   li ne devas ĉiam ĉasi
Stets durch Moos und Pilze jagen.   en sovaĝa la arbaro.
 
56 Giftig, sagt man, sind die Pilze,   56 Estas en arbar’ venenaj
Und die Natter schläft im Moose;   fungoj ka vipur’ venena;
Nah im Garten blüht im hellen   floras en sunbrilo hela
Sonnenschein die schönste Rose.   la plej bela roz’ ĝardena.
 
57 Nur erwäg’ er, daß der Blume   57 Ja ne kreskas tiu floro
Brausewetter nicht gefalle:   en malluma la arbaro.
Lustig spielt, ihr Musikanten,   Ludu gaje, muzikistoj,
Daß es durch die Berge schalle!“ -   ke ĝi sonu tra l’ montaro!“ -
 
58 Kleine Aiga, kluge Aiga,   58 Tro kuraĝis ŝi, jen staris
War dein Spruch nicht zu verwegen?   ŝia patro en kolero,
Zornig stand der alte Meier,   kaj la graf’ en embaraso,
Gero wild, der Graf verlegen.   furioza estis Gero.
 
59 Hildegund, verletzt, entrüstet,   59 Hildegundo, timigite,
Rot und bleich, verwirrt, erschrocken,   konfuziĝis kaj paliĝis;
Senkt’ ihr Haupt, auf Stirn und Wangen   de la frunt’ kaj vangoj ŝiaj
Rollten ihr die lichten Locken.   ŝiaj bukloj deruliĝis.
 
60 Aigas blaue Augen lachten,   60 Ridis la major-filino;
Als ob nichts geschehen wäre;   ŝajne ŝin ne tuŝis tio.
Elmar sagte: „Kleine Aiga,   Diris nur Elmar’: „Dankinde
Dankenswert ist gute Lehre.“   estas bona instrukcio.“
 
61 Rief der Graf: „Ich lob’ und lohne   61 Diris nun la graf’: „Salajras
Treuen Fleiß und guten Willen;   mi fidelan laboremon;
Schnitterdurst ist alte Sage:   ĉar falĉado soifigas,
Eilt nun, gründlich ihn zu stillen.   kvietigu la trinkemon!
 
62 Brauner Met, ihr wackern Leute,   62 Vin atendas bruna medo
Harrt auf euch in vollen Krügen;   post la streĉa laborado;
Trinkt und eßt und dann im Tanze   dancu vi kun la knabinoj
Laßt die Mädchenzöpfe fliegen.“ -   post manĝado kaj trinkado!“ -
 
63 An den Tischen, auf der Tenne   63 Ĉe la tabloj en la halo
Saß das Volk bei Kraut und Schinken.   sidis la popol’ manĝante,
„Iß und schweig“ ist Bauernregel,   laŭ kampula mor’ silentis,
„Doch versäume nicht zu trinken!“   trinkon ja ne forgesante.
 
64 Obenan der alte Meier,   64 Rigardante sombre, mute
Stumm und finster vor sich schauend;   sidis la majoro tie,
Ihn verdrossen Aigas Sprüche.   kaj maĉante diris lia
Gerd, der Großknecht sagte kauend:   ĉefservisto ironie:
 
65 „Kleine Aiga, kluge Aiga,   65 „La filino de l’ majoro
Runenaiga laß dich nennen;   saĝulino sin nomigu;
Merke nur, du darfst nicht wieder   ke ŝi gardu sian langon,
In die Pilze dich verrennen.“   ŝi al si nur memorigu.“
 
66 Aiga drauf: „Dich trocknen Knaben   66 Diris ŝi responde tiam:
Nennt man leider Gerd, den nassen,   „Oni nomu vin sekulo!
Wenn ich in die Rosen gehen,   Se mi iros pluki rozojn,
Werd’ ich dich zu Hause lassen.“   certe ne kun tia ulo!“
 
67 Irmin rief, der lahme Kuhhirt:   67„For la benkoj, for la tabloj!“
„Fort mit Tischen und mit Bänken!   vokis el la viroj iu,
Dierk und Kord, nun pfeift und fiedelt,   „ludu nun, vi muzikistoj,
Daß wir uns im Reigen schwenken!“   ke sin turnu dance ĉiu!“
 
68 Hell und lustig klang die Flöte,   68 Hele, gaje sonis jen la
Hell und lustig sang der Bogen,   fluto kaj la violono;
Und der Knaben Zipfelmützen   turnis sin la gejunuloj
Und die Mädchenzöpfe flogen.   laŭ la ritmo, laŭ la sono.
 
69 Einer aber saß im Winkel   69 Iu nur neatentite
Teilnahmslos und unbeachtet;   afliktite, apatie,
Trübe war sein dunkles Auge,   kun rigardo nokte sombra
Sein Stirne gramumnachtet.   en angulo sidis tie.
 
70 Becho war’s, der letzte Sprosse   70 Estis tiu Sorba princo8)
Aus dem Fürstentum der Sorben,   de la bordo de la Zalo,9)
Den der Graf am Saaleufer   akirita de la grafo
Nach der Schlacht durch Los erworben.   per lotumo post batalo.
 
71 Isenhard, der alte Meier,   71 Prenis la major’ la plenan
Nahm die volle Birkenkanne,   medokruĉon el betulo,
Und mit weicher Stimme sprach er   kaj kun kompatema voĉo10)
Zu dem heimatlosen Manne:   diris al la senhejmulo:
 
72 „Becho, du bist traurig;   72 „Trinku gluton, ĝi forigos
Becho, trink und werde munter!“   ja melankolion vian!
Becho trank, und eine Träne   Tiu trinkis, larm’ enfluis11)
Rann ihm in den Bart hinunter. -   supervange barbon lian. -
 
73 Vielfach ist der Menschen Bürde,   73 Multaj homoj ja suferas;
Doch am schwersten hat zu tragen,   sed plej pezan havas sorton,
Wer von solcher Höhe stürzte,   kiu falis tiom funde,12)
Daß ein Knecht ihn darf beklagen. -   ke li nur deziras morton. -
 
74 Und am Tore stand ein andrer,   74 Bruna knabo, nudpieda
Brauner Bursch’ mit nackten Füßen,   staris ĉe la pordo ie,
Eggi, den die Lästerzungen   kiun la mokuloj nomis
Nur die wilde Katze hießen.   „la sovaĝa kato“ fie.
 
75 Grau, zerfetzt und schief gebunden   75 Griza estis lia vesto,
War das Wams des losen Rangen;   en malordo kaj ĉifita,
Um den Nacken, um die Schläfe   falis ĝis la nuko lia
Kroch sein Haar wie schwarze Schlangen.   kaphararo nekombita.
 
76 Biegsam wie die Haselgerte   76 Lerta estis li grimpulo,
Und ein Klettrer sondergleichen,   tra la montoj vagis ĉie;
Trug er wenig Lust zum Schaffen,   laboremon li ne sentis,
Desto mehr zu kecken Streichen.   mistifiki emis plie.
 
77 Immer schweifend auf den Bergen,   77 Enarbare, surkampare,
Immer streifend in den Gründen,   enmontare estis ie;13)
Tag’ und Nächte war er nirgend,   tage, nokte li vagadis,
War er überall zu finden.   sed troveblis li nenie.
 
78 Fremd, im Schnee, am Winterabend   78 Vintre, kiam neĝis, tiu
War ein Bub’ ins Tal gekommen   knabo en la valon venis;
Und vom Schmied, dem braven Fulko,   pro kompato la forĝisto
Mitleidsvoll ins Haus genommen.   lin en sian domon prenis.
 
79 Schlüpft’ er aus den Berges Klüften?   79 Ĉu li venis el rokfendo?
War er aus der Luft gefallen?   Ĉu li falis elaere?
Keiner wußt’ es, nur ein seltsam   Elfa ŝajnis li estaĵo,
Elbisch Wesen deucht’ er allen.   ĝin ne sciis iu vere.
 
80 Freundlich war zu ihm die Drude,   80 Ŝatis lin la druidino;
Und ein Jägersmann erzählte,   oni aŭdis diri iun,
Wie sie einst vor ihrer Grotte   kiu vidis, ke ŝi kombis
Ihm die krausen Locken strählte.   antaŭ sia groto tiun.
 
81 Einsam saß er oft und summte   81 Ofte sidis li solece
Zu der Fiedel, fern im Hage   ie kun la violono,
Wichtelweisen, fremde Laute,   kantis fremdajn melodiojn
Voll von rührend weicher Klage;   kun kortuŝe mola sono.
 
82 Oft auch schauerliche Sänge,   82 Kaj el lia buŝo sonis
Die so wild und zornig lachten,   ankaŭ kantoj timegigaj,
Gleich als schrie’ aus ihm der Dunkeln   kvazaŭ krius iu el la
Einer, die im Abgrund schmachten.   malheluloj, la spiritaj.
 
83 Schafft’ er aber an der Esse,   83 Kiam li ĉe la amboso
Hei, wie da die Funken sprühten,   pere de martel’ laboris,
Hei, wie Feil’ und Amboß sangen   kiel ŝprucis la fajreroj
Und die schwarzen Augen glühten,   tiam, kiel li fervoris,
 
84 Wollt’ er eines Kettenhemdes   84 kiam li por ĉenĉemizo
Maschenringe künstlich biegen   arte fleksis ĉenoringojn,
Oder in ein Helmgewölbe   aŭ enigis en kaskvolbo
Zierlich Niet und Nagel fügen.   fajnajn nitojn en nitingojn!
 
85 Staunend blickte dann der Meister   85 Miris lia majstro tiam:
Auf des Knaben kluge Hände:   „Ĉu li lernis ĉe Goldmaro,14)
„Lernt’ er bei den kleinen Schmieden   ĉe la nanaj forĝistetoj,
Goldemars im Berggelände?“ -   kiuj loĝas en montaro?“ -
 
86 Jetzt am Tore, schalkhaft lächelnd,   86 Alrigardis li fripone
Blinzt’ er seitwärts nach den Frauen.   la virinojn el angulo,
Nur das Weiße seiner Augen   kaj sub liaj brovoj brilis
Sah man unter dunkeln Brauen.   nur la blanko de l’ okulo.
 
87 Aiga rief: „Nimm hin, mein Kätzchen,   87 Diris jen al li Ajgino:15)
Kraut und Schinken, seltne Gaben!   Venu, eta kato mia!
Ratt’ und Maus, dein täglich Wildbret,   Manĝu iom de l’ brasiko
Kannst du allerorten haben.   kaj de l’ bona ŝinko, via
 
88 Ratt’ und Maus, mein wildes Kätzchen,   88 ĉiutaga musmanĝaĵo
Sie genügten dir bis heute;   helpas kontraŭ la malsato;
Wirst du erst ein großer Kater,   sed estonte ne plu, kiam
Machst du Jagd auf größre Beute.“   estos vi plenkreska kato.“
 
89 Er, die weißen Zähne zeigend,   89 Hele ridis li montrante
Lachte hell, im Bogensatze   siajn dentojn, kaj kun tio
Hüpft’ er fort, und in den Bäumen   for li saltis, ie sonis
Klang der Schrei der wilden Katze. -   de l’ sovaĝa kato krio. -
 
90 Aber in der großen Halle   90 En la granda domohalo
Für des Hauses liebe Gäste   ĉio estis aranĝita
War die lange Ehrentafel   por la honorindaj gastoj,
Zugerichtet auf das beste;   plej zorgeme preparita;
 
91 Zierlich mit Wacholdernadeln   91 Estis junipero-pingloj
Überstreut des Saales Boden;   sur la planko dismetitaj,
Herber Waldduft quoll erfrischend   kaj arbar-odor’ eniĝis
Durch die Fenster aus den Loden.   tra l’ fenestroj malfermitaj.
 
92 Rechts vom Grafen saß der Bischof,   92 Sidis dekstre de la graf’ la
Links der hagre Königsbote,   episkop’, sur la alia
Weiterab die edeln Herren,   flank’ la reĝa mesaĝisto,
Unten Theudebert, der rote;   krome nobelaro plia.
 
93 Elmar, nächst den freien Bauern,   93 Ĉe la kamparanoj sidis
Neben Werinhard, dem Riesen;   jen Elmaro, la sinjoro;
Jedem war nach Ehr’ und Alter   ĉiu havis sian lokon
Wohlgewählt sein Platz gewiesen.   laŭ la aĝo, laŭ honoro.
 
94 Seitwärts, doch ein wenig höher,   94 Kaj apude, sur pli alta
War der Sitz der holden Frauen;   lok’ la sinjorinoj sidis;
Hildegund, die scheue Taube,   ankaŭ Hildegundo, kiu
Wagte kaum nur aufzuschauen.   iom hontis aŭ timidis.
 
95 Munter an der Männer Tische   95 Gaje trinkis la virrondo
Ging das Methorn in die Runde:   el la medokorno tie;
Rascher klopften alle Herzen,   la parolo plivigliĝis
Leichter glitt das Wort vom Munde.   kaj la koroj batis plie.
 
96 Rief der Graf: „Vielwerten Gästen   96 Vokis nun la graf’: „Karegaj
Stehn zu Dienst des Hauses Gaben,   gastoj, de ni tre ŝatataj,
Hildegund, zum Ehrentrunke,   per honor-trinkaĵ’ plej bona
Gib das Beste, was wir haben!“   estu vi nun regalataj!“
 
97 Und die Jungfrau, sanft errötend,   97 Hildegundo tiam prenis
Nahm den schön geformten Becher,   la pokalon, la valoran;
Und des Rieslings goldne Zähre   kaj al ĉiu ŝi ofertis
Bot sie freundlich jedem Zecher.   la plej bonan vinon oran.
 
98 Als an Elmar kam die Reihe,   98 Kiam venis nun la vico
Senkte schüchtern sie die Lider,   al Elmaro, ruĝiĝante
Sie erglühte, und ein leises   ŝi mallevis la palpebrojn,
Zittern rann durch ihre Glieder.   iomete ektremante.
 
99 Murrend, mit gesenktem Kopfe,   99 Grumble vidis Gero tion,
Blickte Gero von der Seite,   havis li aspekton tian,
Gleich dem Hunde, dem ein andrer   kiel hundo, kiu vidas,
Zu entreißen droht die Beute:   ke alia volas sian
 
100 Knurrend hält er seinen Knochen,   100 predon rabi. Tenas li per
Und mit borstig rauher Mähne   siaj dentoj ĝin, graŭlante
Zeigt er seinem Widersacher   lin rigardas, dentojn akrajn
Blut’gen Blicks die scharfen Zähne.   al la kontraŭul’ montrante. -
 
101 Sprach der Bischof: „Heil dem Lande,   101 Diris nun la episkopo:
Das solch edle Tropfen sendet!   „Vivu tiu land’, el kiu
Heil dem Hause, das sie eignet,   venas tiu bona vino!
Heil dem Wirte, der sie spendet!“   Vivu dom’ kaj mastro tiu!“
 
102 Und mit Jubel für den Grafen,   102 Jubilante ĉiuj trinkis
Für die Tochter ward getrunken;   je la graf’, je la filino;
Elmar schwang den leeren Becher,   ĉiu levis sian glason
Gero Auge sprühte Funken.   kun la bona ora vino.
 
103 Zischelnd sprach er: „Stolzer Falke,   103 Sed malame al Elmaro:
Traun, du bist ein Roßfleischesser!   „Ĉu vi manĝas,“ diris Gero,
Da du Hirsch und Huhn verschmähtest,   „la viandon de ĉevaloj?
Muß ich fragen: Schmeckt es besser?   Ĉu ĉi tio estas vero?
 
104 Rühmest du vor aller Speise   104 Kiel gustas la visceroj
Hengstgekrös’ und Opferkuchen?“   de stalonoj? Diru ion!“
Elmar lächelte gelassen:   Sed Elmaro ridetante
„Beides magst du selbst versuchen.“   diris: „Vi mem provu tion!“
 
105 Gero rief: „Den Sachsengöttern   105 Diris Ger’: „Adori viajn
Dienen ist so dumm als eitel;   diojn estas stulta faro!
Ist ihr König doch ein blinder   Estas ja ilia ĉefo
Bettelmann mit kahlem Scheitel!“   almozul’ sen kaphararo!“
 
106 Elmar drauf: „Das Sonnenauge   106 Jen Elmar’: „La Plejaltulo
Sieht die Guten wie die Bösen,   ĉiun bonan, ĉiun fian
Und der Nimmermüde wechselt   vidas, ŝanĝas li eksteron,
Sein Gewand, doch nie sein Wesen.“   tamen ne esencon sian.“
 
107 Weiter spöttelte der Franke:   107 Plue mokis lin la Franko:
„Deine Klugheit möcht’ ich preisen:   „Min konsilu, mi deziras
Gib mir Rat; der Mund des Toren   laŭdi vin; ĉar malsaĝulo
Redet oft das Wort des Weisen.   ofte saĝajn vortojn diras.
 
108 Krank ist mir die falbe Stute,   108 Ne plu manĝas, ĉar malsana
Sie verschmäht ihr liebstes Futter;   estas ĉevalino mia;
Man erzählt mir, Zauberkünste   aŭdis mi, ke sorĉo-arton
Lerntest du von deiner Mutter,   sciis ja patrino via,
 
109 Die mit starken Runenliedern   109 kiu per run-kantoj fortaj
Knoten knüpfte, Ketten sprengte,   ĉenojn rompis, nodojn ligis,
Wetter rief und Stürme stillte   malŝveligis la inundojn
Und bergan die Fluten drängte;   kaj la ŝtormojn trankviligis;
 
110 Die mit mächtiger Beschwörung   110 kiu vokis la spiritojn
kocht’ im Kessel dunkle Kräuter,   kaj boligis herbojn fie -“
Mit Verwünschung -“ „Falsche Zunge“,   Pro koler’ Elmaro: „Ĉesu
Brauste Elmar, „sprich nicht weiter!   vi paroli kalumnie!
 
111 Eitler Gauch! Mit gift’gen Pfeilen   111 Per venenaj sagoj vi min
Trafst du mich; ich konnt’ es tragen:   trafis, mi eltenas tion,
Gotteslästrung rächen Götter,   vi vantulo! Ja la dioj
Menschen hören sie - und zagen.   venĝas la sakrilegion.
 
112 Doch von ihr, um die ich traure,   112 Sed pri tiu, kiu estis
Deren dunkelster Gedanke   eĉ sen la plej eta manko,
Lichter war als Frankentugend,   kaj pri kiu mi funebras,
Sollst du schweigen, schnöder Franke,   vi silentu, fia Franko!
 
113 Schweigen, sonst - mit diesem Schwerte   113 Alikaze mi vin batos
Schlag’ ich dich zu Grund und Boden:   per la glavo ĝis nenio:16)
Helfe mir der starke Donar,   Helpu min la Donar’, la forta!
Helfe mir der alte Woden!“ -   Helpu min Votan’ en tio!“ -
 
114 Aufgerichtet stand der Sachse,   114 Rekte staris jen la Sakso,
Riesenhaft und schultermächtig;   ŝultroforta kaj giganta,17)
Seine Flammenaugen ruhten   flam-okule pro kolero
Auf dem Franken zornesmächtig.   jenan Frankon rigardanta.
 
115 Todesstille rings im Saale,   115 Hildegundo alrigardis
Geros Hand entfiel der Becher;   lin petege. En la halo
Starr die Männer; Hildegunde   regis morttrankvil’, al Gero
Blickte flehend auf den Sprecher.   falis teren la pokalo.
 
116 Doch der Graf begann mit Würde:   116 Sed la graf’ komencis digne:
„Meines Hauses guten Frieden   „Rompis vi dompacon mian,
Hat mit Frevelmut gebrochen   mian gaston malrespektis,
Deines Trotzes Übersieden;   ne bridinte spiton vian.
 
117 Schwer gekränkt des Königs Boten,   117 Grave estas ofendinta,
Meinen Gast, den in der Mitte   kontraŭ devo, la ordona,
Meiner Gäste hochzuachten   vi la reĝan mesaĝiston,
Dir befahl so Pflicht und Sitte.   kontraŭ nia moro bona.
 
118 Nachsicht deiner Jugend; dennoch   118 Mi indulgas vian junon;
Deucht mir, daß du besser tätest,   sed mi pensas: pli volonte
Wenn du dieses Saales Schwelle   vi ne venu plu en mian
fürderhin nicht mehr beträtest.“   domon tien ĉi estonte.“
 
119 Elmar neigte sich und sagte:   119 Klinis sin Elmar’ kaj diris:
„Graf, ich ehr’ in allen Treuen   „Grafo, mi honoras viajn
Eure Worte; meiner Worte   vortojn, tamen mi ne pensas,
Hab’ ich keines zu bereuen.“ -   ke mi pentu vortojn miajn.“ -
 
120 Elmar ging; doch mit dem Frieden   120 Iris for Elmar’, sed kun la
War der Frohsinn, sein Genosse,   paco foriĝinta estis
Fortgeflogen; alle Gäste   la gajeco; ĉiuj gastoj
Heischten mit Vergunst die Rosse.   iris kaj neniu restis.
 
121 Sprach der Bischof: „Er verwehrte   121 Jen la episkop’: „Ne lasis
Die Beschimpfung einer Toten,   li insulton de l’ patrino,18)
Seiner Mutter, meiner Schwester,   kiu estas jam mortinta;
Und im Vierten ist’s geboten!“   mia estis ŝi fratino!“
 
122 Traurig stieg er in den Sattel;   122 Triste li nun surseliĝis;19)
Nebel graute in den Gründen,   jam nebula estis ĉio,
Als er mit Warin, dem Abte,   kiam li kun la abato
Ritt zum Kloster Dreizehnlinden.   rajdis al Dektritilio.
 
Verkinto de tiu ĉi Germana poemo estas
Friedrich Wilhelm Weber (Frederiko Vilhelmo
Vebero, *1813-12-25 - †1894-04.05).
  Traduko de la Germana poemo "Dreizehnlinden,
Kapitel 6, Das Erntefest" de Friedrich
Wilhelm Weber (Frederiko Vilhelmo Vebero,
*1813-12-25 - †1894-04.05) en
Esperanton de Manfredo Ratislavo (Manfred
Retzlaff, Stettiner Str. 16, D-59302 Oelde,
Germanio, *1938-11-04).
 
    1) aŭ: \\1 Ĉarmas primaver’ kun floroj,\\benas
nin aŭtun’ spikriĉe;\\kion la printemp’
promesas,\\donas la aŭtun’ sufiĉe. -
    2) aŭ: ho, Ajgino, la majoro
    3) aŭ: kaj la monaĥej-abaton\\aŭ: la abaton
pri l' Vezero
    4) aŭ: premis la maldekstan manon
    5) aŭ: \\Kiam tiu babiladis,\\ŝi aŭskultis
silentante;\\li kurbigis siajn lipojn,\\al
Elmaro nun dirante:\\
    6) aŭ: sorĉis per magia brogo,
    7) aŭ:\\Estas ĝi simbol' de nia\\diligenta
laborado\\kaj de bona beno Dia.
    8) La Sorboj estis (kaj estas) slava tribo
loĝinta en la nuna orienta Germanio.
    9) La Zalo (germane: Saale) estas rivero,
fluanta tra la nuna germana federacia
lando Turingio en la riveron Elbo.
    10) aŭ:\\diris li kun kompatema\\voĉo al la
senhejmulo:
    11) aŭ:\\Tiu trinkis, larmo fluis
\\elokule barbon lian.
    12) aŭ:\\kiu el alteco falas,
    13) aŭ: en montaro estis ie;
    14) Goldmaro, germane: Goldemar, estis mita
forĝisto laŭ la ĝermana mitologio.
    15) aŭ: Diris la major-filino:
    16) aŭ: per ĉi glavo ĝis nenio:
    17) aŭ: fortaŝultra kaj giganta,
    18) aŭ: li insulti la patrinon,
    19) aŭ: Li malĝoje surseliĝis;